CAD Query ve Python ile parametrik 3D modelleme konseptini gösteren kapak görseli

CAD Query ile Parametrik 3D Modelleme - Bölüm 1: Giriş ve KurulumBölüm 1 / 8

Yayınlanma Tarihi: 22 Nisan 2025Yazar: Abdullah Gülderen
Etiketler:cadquerypython3d modellemeparametrik tasarımkodla cadopencascadebaşlangıç rehberibolum-1kurulum

🎯 Kodla 3D Model Tasarlamaya Merhaba Deyin!

CadQuery ile programatik 3B modelleme serisine hoş geldiniz.

👋 Neden Programatik (Kod Tabanlı) CAD?

Eğer daha önce Tinkercad, Fusion 360, SolidWorks gibi geleneksel CAD programları kullandıysanız, 3B tasarımın genellikle sürükle-bırak, tıklama ve çizim gibi görsel adımlarla yapıldığını biliyorsunuzdur.
Peki ya…

Ya tasarımlarınızı bir Python betiğiyle sadece birkaç satır kodla tanımlayabilseydiniz?

İşte burada devreye CadQuery giriyor!

CadQuery, Python diliyle çalışan açık kaynaklı bir kütüphane olup, size geometrileri parametrik, otomatikleştirilebilir ve yeniden üretilebilir biçimde tanımlama gücü sunar.

🧠 Programatik CAD’in Avantajları

🔁 Parametrik Tasarım

“Bu kutunun genişliği 80 mm yerine 120 mm olsun” demek için sadece bir değişkeni güncellemek yeterli.

🛠 Otomasyon

Bir tasarımı yüzlerce varyasyonla otomatik olarak üretebilir, dış dosyalardan veri alarak modelinizi buna göre şekillendirebilirsiniz.

🔍 Sürüm Kontrolü

Kod tabanlı olduğu için, Git gibi araçlarla tasarım geçmişinizi yönetebilirsiniz.

🎯 Hassas Kontrol

Geometriler üzerinde milimetre düzeyinde mutlak kontrol sağlar.

🧰 CadQuery Nedir?

CadQuery, Python tabanlı bir programatik CAD kütüphanesidir. Arka planda güçlü bir geometri motoru olan OpenCASCADE’i kullanır.
Bu sayede profesyonel seviyede 3B modelleme yapabilir, çıktı olarak STL, STEP, DXF gibi yaygın formatları alabilirsiniz.

CadQuery’nin Başlıca Özellikleri:

  • ✅ Açık kaynak (MIT lisansı)
  • ✅ Python ile tam entegrasyon
  • ✅ Parametrik ve fonksiyonel tasarıma uygun
  • ✅ CQ-editor adında kendi arayüzü var (Fusion360 benzeri)
  • ✅ FreeCAD ile entegre çalışabilir

🚀 Bu Seride Neler Öğreneceğiz?

Bu blog serisinde sıfırdan başlayarak CadQuery ile:

  • Temel 3D geometriler oluşturmayı
  • Parametrik modelleme yapmayı
  • Sketch çizimleriyle hacim üretmeyi
  • Boolean işlemlerle şekil değiştirmeyi
  • STL ve STEP formatlarında model dışa aktarmayı
  • Gerçek dünya projeleri (örneğin elektronik cihaz kutusu) oluşturmayı
  • Python gücünü 3B tasarıma katmayı

öğreneceğiz.

💡 Kodları sadece okuyarak değil, yazarak öğreniyoruz!

🛠 Hazırsan Başlayalım!

Bir sonraki bölümde kurulum ve ilk modelimizi çizmek için gerekli ortamı hazırlayacağız.
CadQuery ile çalışmak için Python ortamını nasıl kuracağımızı ve CQ-editor’ü nasıl çalıştıracağımızı adım adım göstereceğim.

Eğer daha önce hiç kod yazmadıysan bile endişelenme, her şey adım adım ve bolca görselle anlatılacak.

📦 CadQuery Kurulumu: Adım Adım Yöntemler

CadQuery’yi kullanmaya başlamak için bilgisayarınıza kurmanız gerekir. Birden fazla yöntem mevcut olsa da, özellikle başlangıç için en pratik olanları ve resmi dokümantasyonun önerdiği yolları burada bulabilirsiniz.

✨ Önemli Not: Kuruluma başlamadan önce, özellikle pip yöntemi kullanacaksanız, Python’un sisteminizde kurulu olduğundan emin olun (Python 3.9 veya daha yeni bir sürüm önerilir).

1. Yöntem: CQ-Editor ile Kolay Kurulum (Yeni Başlayanlar İçin Önerilen)

CQ-Editor, hem CadQuery kütüphanesini hem de modeli anlık olarak görsel olarak gösterebilen bir IDE’dir. Bu yöntem, başlangıç seviyesi için en pratik olan yoldur.

💾 1.1 CQ-Editor İndirme

  • CQ-Editor Sürümleri sayfasına gidin.

  • İşletim sisteminize uygun en son sürümü indirin (Windows: .exe, Linux/MacOS: .sh).

⚙️ 1.2 Kurulum

Linux / MacOS:

chmod +x CQ-editor-master-Linux-x86_64.sh
sh CQ-editor-master-Linux-x86_64.sh

Windows:

  • .exe dosyasını çift tıklayarak çalıştırın.

  • Varsayılan dizin: C:\Users<kullanici_adi>\cq-editor

🚀 1.3 CQ-Editor’ı Başlatma

  • Linux/MacOS: run.sh dosyasını çalıştır.

  • Windows: run.bat dosyasını çalıştır.

2. Yöntem: Conda ile Kurulum (Stabil ve Profesyonel Seçenek)

Resmi dokümantasyon, conda kullanarak CadQuery kurulumunun daha iyi test edilmiş ve stabil olduğunu belirtir.

⚡️ 2.1 Miniforge Kurulumu

Eğer conda sisteminizde yüklü değilse, Miniforge tercih edilebilir.

Linux / MacOS:

curl -L -o miniforge.sh "https://github.com/conda-forge/miniforge/releases/latest/download/Miniforge3-$(uname)-$(uname -m).sh"
bash miniforge.sh -b -p $HOME/miniforge
source $HOME/miniforge/bin/activate

Windows (CMD):

curl -L -o miniforge.exe https://github.com/conda-forge/miniforge/releases/latest/download/Miniforge3-Windows-x86_64.exe
start "" /wait miniforge.exe /InstallationType=JustMe /RegisterPython=0 /NoRegistry=1 /NoScripts=1 /S /D=%USERPROFILE%\Miniforge
cmd /K ""%USERPROFILE%/Miniforge/Scripts/activate.bat" "%USERPROFILE%/Miniforge""

🔹 2.2 Sanal Ortam Oluşturma ve Aktifleştirme

conda create -n cq
conda activate cq

📁 2.3 CadQuery Kurulumu

mamba install -c conda-forge cadquery

Not: mamba daha hızlıdır ve Miniforge ile otomatik gelir.

3. Yöntem: Pip ile Kurulum (Daha Teknik Kullanıcılar İçin)

pip ile doğrudan Python ortamına CadQuery kurulabilir. Ancak bu yöntem Conda kadar test edilmemiştir.

⚖️ 3.1 Sanal Ortam Oluşturma (Tavsiye Edilir)

python -m venv venv
# Windows:
.\venv\Scripts\activate
# Linux/MacOS:
source venv/bin/activate

🔄 3.2 pip Güncelleme

python -m pip install --upgrade pip

📚 3.3 CadQuery Kurulumu

pip install cadquery
# En son geliştirme sürümü:
pip install git+https://github.com/CadQuery/cadquery.git
# Jupyter desteği:
pip install cadquery[ipython]
# Geliştirici ortamı:
pip install cadquery[dev]

🏋️ Kurulumu Test Etme

Python yorumlayıcısını açın ve şu kodu çalıştırın:

import cadquery
print(cadquery.Workplane('XY').box(1, 2, 3).toSvg())

→ Terminalde <svg> ile başlayan bir çıktı görüyorsanız, kurulum başarılı!

🧡 Bu seride öğrenirken eğlenmeyi ve kendi projeni üretmeyi unutma!

Sonraki Bölüm
← Tüm Yazılara Geri Dön